Nhằm đáp ứng nhu cầu đào tạo cán bộ về phòng, chống tham nhũng của Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Tổ chức Hướng tới Minh bạch (TT) đã mời Giáo sư Luật Matthew C. Stephenson thuộc Đại học Harvard sang Việt Nam và có buổi toạ đàm với Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh (Học Viện I) vào ngày 7/6/2019. Với chủ đề “Phòng chống tham nhũng – Lý thuyết và kinh nghiệm thực tiễn của các quốc gia khác”, toạ đàm được chủ trì bởi PGS. TS. Lê Thị Thục, Phó Giám đốc Học viện I với sự tham gia của gần 50 đại biểu chủ yếu là trưởng khoa, phó khoa và giảng viên của Học viện.

Tại toạ đàm, Giáo sư Stephenson đã trình bày các kết quả nghiên cứu khoa học nổi bật trên thế giới về hậu quả, nguyên nhân, và các giải pháp phòng, chống tham nhũng. Giáo sư cũng chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn của nhiều quốc gia trong việc phòng, chống tham nhũng, bao gồm các nước phát triển và đang phát triển. Đáng chú ý, Giáo sư Stephenson chỉ ra rằng tham nhũng không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển kinh tế, ổn định chính trị, mà trong nhiều trường hợp còn ảnh hưởng tới tính mạng con người. Giáo sư dẫn chứng ví dụ về thương vong trong các trận động đất, nguyên nhân chủ yếu là do các công trình xây dựng bị rút lõi vì tham nhũng. Nhiều người nghèo cũng tử vong vì không có tiền hối lộ để tiếp cận các dịch vụ y tế. Bài trình bày của Giáo sư đã mang lại nhiều suy ngẫm cho các đại biểu tham dự.

Trong phần Thảo luận của Toạ đàm, các đại biểu từ Học viện đã chia sẻ ý kiến và đặt câu hỏi liên quan đến các giải pháp phòng, chống tham nhũng. Giáo sư Stephenson cho rằng hiện nay trên thế giới không thiếu vắng các công cụ và giải pháp để phòng, chống tham nhũng, điều quan trọng là lựa chọn ưu tiên của từng quốc gia. Theo Giáo sư, tại các quốc gia có nạn tham nhũng tràn lan thì các quốc gia đó nên ưu tiên việc thúc đẩy tính hiệu quả và liêm chính của các cơ quan thực thi pháp luật, bởi một quốc gia có khung khổ pháp luật tốt nhưng thực thi thiếu hiệu và chính cơ quan thực thi pháp luật lại có nhiều biểu hiện thiếu liêm chính thì các quốc gia đó sẽ có ít cơ hội thành công trong việc chấm dứt vấn nạn tham nhũng.

Giáo sư Stephenson cùng Ban tổ chức Toạ đàm gồm cán bộ Học viện I và Tổ chức Hướng tới Minh bạch. Nguồn ảnh: Học viện I

Đây là lần thứ hai Giáo sư Stephenson đến Việt Nam, trong chuyến thăm đầu tiên năm 2018, Giáo sư đã cùng TT hỗ trợ, đóng góp ý kiến cho Thanh tra Chính phủ hoàn thiện Luật Phòng, chống Tham nhũng 2018. Trong năm 2019, Giáo sư sẽ tiếp tục cộng tác cùng TT đóng góp ý kiến chuyên sâu trong quá trình Thanh tra Chính phủ xây dựng hai Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Phòng, chống Tham nhũng 2018. Từ thành công của việc hợp tác quốc tế này, TT sẽ tiếp tục giới thiệu và hỗ trợ đưa nhiều chuyên gia trên thế giới nhằm chia sẻ kinh nghiệm liên quan giúp thúc đẩy công cuộc phòng, chống tham nhũng hiệu quả hơn tại Việt Nam

Giáo sư Mathew C. Stephenson hiện đang công tác và giảng dạy các bộ môn Luật hành chính, Pháp chế và Quy định, Luật Phòng chống tham nhũng và Luật công dưới góc độ Kinh tế Chính trị tại trường Luật, Đại học Harvard, Hoa Kỳ. Lĩnh vực nghiên cứu trọng tâm của Giáo sư là việc áp dụng Lý thuyết Chính trị Thực chứng trong Luật công. Ông là đồng tác giả của cuốn sách “Pháp chế và Quy định” (Nhà xuất bản Foundation Press, 2010) với Giáo sư John F. Manning, Hiệu trưởng trường Luật, Đại học Harvard.