Liêm chính: Chìa khoá đẩy lùi tham nhũng
Những lãnh đạo trẻ xoá bỏ nghịch lý về liêm chính
Mới gần đây, tôi nhận được một email dài và đầy cảm xúc từ Trang Đình, một cựu học viên của khoá học Vườn ươm Liêm chính (VIS). Đây là khoá học được Hướng tới Minh bạch (TT) tổ chức hàng năm từ năm 2017. Trang vừa mới kết thúc buổi chia sẻ đầu tiên của mình về chủ đề Liêm chính tại một trường THCS.
Các học viên của khoá học Vườn ươm Liêm chính 2019 (Ảnh: Towards Transparency)
Khoá học Vườn ươm Liêm chính (VIS) là không gian để các bạn trẻ ở khắp mọi miền của Việt Nam cùng nhau tìm hiểu về tham nhũng, trao đổi quan điểm và thảo luận về giá trị liêm chính trong các khía cạnh của cuộc sống, từ cấp độ gia đình, trường học, công việc cho đến toàn xã hội.
Cùng nhau, chúng ta có thể tạo ra thay đổi
Sau khi tham gia khoá học Vườn ươm Liêm chính, Trang đã nộp đề xuất ý tưởng và nhận được tài trợ từ quỹ VIS Grant 2019 để thực hiện dự tại chính ngôi làng nhỏ của mình với mong muốn lan toả và thúc đẩy giá trị liêm chính tới các em học sinh cấp 2 ở đây.
Trong email, Trang kể với tôi về trải nghiệm của em khi lần đầu tiên giới thiệu về liêm chính với các em học sinh. Trang đã vô cùng lo lắng vì sợ mình sẽ không thể đứng trước nhiều người như vậy và giải thích cho các em về chủ đề này. Tuy nhiên, niềm đam mê và sự quyết tâm đã giúp Trang vượt qua nỗi sợ hãi khi phải nói trước đám đông. Và chính điều này đã khiến bản thân Trang được truyền cảm hứng và tiếp thêm sức mạnh rất nhiều.
Kết thư, Trang viết: “Em chỉ muốn báo với chị là em đã làm được. Em tin rằng cùng nhau, chúng mình có thể tạo ra sự thay đổi.”
Trang Đình và diễn giả trong sự kiện thuộc Dự án Liêm Chính (Ảnh: Thư viện Dương Liễu)
Thúc đẩy liêm chính là chìa khoá giúp đẩy lùi tham nhũng
Ở Việt Nam, tham nhũng vẫn luôn là một vấn đề nhức nhối. Trong năm 2019, tham nhũng trở thành mối lo ngại thứ tư của người dân Việt Nam theo khảo sát Phong vũ biểu tham nhũng Việt Nam 2019 (VCB-2019). Khảo sát này đã phỏng vấn hơn về quan điểm và trải nghiệm của 1,000 người dân ở 19 tỉnh và thành phố của Việt Nam về tham nhũng.
Bên cạnh đó, Khảo sát về Liêm chính trong Thanh niên Việt Nam 2019 (YIS 2019) còn chỉ ra một nghịch lý về liêm chính trong quan điểm của thanh niên Việt Nam. Mặc dù hầu hết thanh niên được khảo sát có nhận thức tốt về khái niệm liêm chính nhưng phần lớn họ sẵn sàng thoả hiệp giá trị liêm chính của mình nếu điểu đó mang lại lợi ích cho bản thân và gia đình của họ.
Dương Khoa, cựu học viên VIS, chia sẻ về trải nghiệm của mình trong cuộc thi Học sinh giỏi Quốc gia.
Mặc dù chính phủ đã có chương trình giáo dục phổ thông về liêm chính nhưng khảo sát cho thấy 81% những người trẻ nói rằng họ không có hoặc có rất ít thông tin về liêm chính cũng như những quy tắc, quy định pháp luật về phòng, chống tham nhũng.
Khoá học Vườn ươm Liêm chính ra đời giúp lấp đầy những khoảng trống về kiến thức này, đồng thời là nơi ươm mầm liêm chính cho các nhà lãnh đạo trẻ, những người sẽ trở thành nhân tố thay đổi đầy triển vọng trong cuộc chiến chống tham nhũng ở Việt Nam. Chúng tôi tin rằng, những cựu học viên như Trang sẽ là những hy vọng mà chúng ta hướng đến.
Các học viên VIS 2019 đang trồng những hạt mầm liêm chính (Ảnh: Towards Transparency)
Sáng kiến của thanh niên, vì thanh niên
Trang là một trong số bảy cựu học viên nhận được quỹ VIS Grant 2019 để thực hiện những sáng kiến của mình, giúp thúc đẩy giá trị liêm chính trong trường học, cộng đồng và nơi làm việc.
Với sự cố vấn của TT, các cựu học viên và các thành viên thuộc các dự án đã tự mình thiết kế và triển khai các hoạt động.
Từ niềm tin mạnh mẽ vào năng lực của thanh niên, chúng tôi chọn cách tiếp cận có hệ thống để truyền cảm hứng và giúp các bạn trẻ phát huy quyền tự chủ, sự tự quyết và có cơ hội được thực hành.
Các cựu học viên của VIS cũng đã bắt đầu tự mình tổ chức các khoá học Vườn ươm Liêm chính từ năm 2019 với sự hỗ trợ và nâng cao năng lực từ TT.
Với tình yêu mãnh liệt và sự cam kết đối với VIS cũng như giá trị liêm chính, các cựu học viên VIS chính là những người lý tưởng để tạo nên những khoá học VIS có ý nghĩa và phù hợp nhất cho các thế hệ VISer tiếp theo. Khoá học VIS 2019, được tổ chức bởi 8 cựu học viên VIS được coi là khoá học thành công nhất từ trước đến nay theo kết quả đánh giá của các giảng viên và học viên.
Các học viên tự tổ chức các hoạt động nhóm trong khoá học. (Ảnh: Towards Transparency)
Hồng Nguyễn, cựu học viên VIS, kể về quyết định liêm chính khi tìm việc của mình.
Xây dựng văn hoá liêm chính
Ở TT, chúng tôi tin rằng việc xây dựng văn hoá liêm chính ở Việt Nam là trách nhiệm của những người trẻ. Vì vậy, chúng tôi sẽ luôn là người đồng hành chân thành và tâm huyết, chúng tôi sẽ luôn ủng hộ và tin tưởng và thế hệ trẻ.
Bằng việc tạo cơ hội và nâng cao năng lực, chúng tôi tin rằng những lãnh đạo trẻ này sẽ là những người tiên phong và truyền lửa tiếp theo trên hành trình thúc đẩy liêm chính trong tương lai.
Bài viết của Tống Diệu Quỳnh – Cán bộ Thanh niên Liêm chính, Towards Transparency
Được biên tập và đăng tải tại Transparency International